Stowarzyszenie EKON z satysfakcją przyjmuje deklarację Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Agnieszki Dziemianowicz-Bąk , dotyczącą gotowości Polski do podpisania i ratyfikacji protokołu fakultatywnego do Konwencji ONZ o Prawach Osób z Niepełnosprawnościami. Ta długo wyczekiwana decyzja otwiera nowe możliwości w zakresie ochrony praw osób z niepełnosprawnościami w Polsce.
Nowe mechanizmy ochrony praw
Protokół fakultatywny wprowadza dwa kluczowe mechanizmy, które znacząco wzmocnią pozycję osób z niepełnosprawnościami:
- Możliwość składania indywidualnych skarg do Komitetu Praw Osób Niepełnosprawnych przy ONZ w przypadku naruszenia praw
- Uprawnienie Komitetu do prowadzenia dochodzeń w sprawach poważnych lub systematycznych naruszeń Konwencji
Polska dołącza do europejskiej wspólnoty wartości
Do tej pory Polska pozostawała jednym z zaledwie dwóch krajów Unii Europejskiej (obok Holandii), które nie ratyfikowały protokołu. Zmiana stanowiska obecnego rządu jest odpowiedzią na wieloletnie postulaty środowiska osób z niepełnosprawnościami oraz kolejnych Rzeczników Praw Obywatelskich.
Co to oznacza w praktyce?
Ratyfikacja protokołu umożliwi:
- Bezpośrednie składanie skarg do Komitetu ONZ
- Uzyskanie dodatkowej ochrony przed nieodwracalnymi szkodami poprzez możliwość zastosowania środków przejściowych
- Wzmocnienie mechanizmów monitorowania przestrzegania praw osób z niepełnosprawnościami
Perspektywa historyczna
Warto przypomnieć, że wcześniejsze stanowisko Polski, wyrażone w 2016 roku i podtrzymywane do 2022 roku, było odmienne. Ówczesne Ministerstwo wyrażało obawy dotyczące interpretacji postanowień protokołu i zakresu uprawnień komitetu ONZ. Obecna zmiana stanowiska oznacza istotny przełom w podejściu do praw osób z niepełnosprawnościami.
Komentarz Stowarzyszenia EKON
Jako organizacja działająca na rzecz osób z niepełnosprawnościami z zadowoleniem przyjmujemy tę zmianę. Podpisanie protokołu fakultatywnego stanowi ważny krok w kierunku pełniejszej realizacji praw osób z niepełnosprawnościami w Polsce i dostosowania naszego kraju do standardów międzynarodowych.
Co dalej?
Będziemy uważnie śledzić proces ratyfikacji protokołu i informować o kolejnych krokach w tej sprawie. Szczególnie istotne będzie wypracowanie skutecznych mechanizmów informowania osób z niepełnosprawnościami o nowych możliwościach ochrony ich praw, z uwzględnieniem różnych form komunikacji, w tym:
- Polskiego języka migowego
- Tekstu łatwego do czytania i zrozumienia
- Systemu komunikacji osób głuchoniewidomych
Tekst powstał na podstawie informacji Biura Rzecznika Praw Obywatelskich oraz oficjalnych komunikatów Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej